>სამოდელო გაკვეთილი გეოგრაფიაში- მდინარე-7კლასი

https://drive.google.com/drive/folders/1TguIpDwr22_bz3-VFQLuU2Xbq9_SlS3F?usp=sharing

გაკვეთილის თემა	მდინარეები
სწავლების საფეხური და კლასი	საფეხური მეორე;კლასი-მე-7
გაკვეთილის ტიპი	სამოდელო /ინტეგრირებული გაკვეთილი
ინტეგრირებული საგნები, მასწავლებლების სახელი, გვარი	გეოგრაფია-მათემატიკა მასწავლებელი-ნანა ჯაბურია
მოსწავლეთა პროფილი	15 მოსწავლე/სსმმ არც ერთი
გაკვეთილის სასწავლო მიზნები (საგნების მიხედვით)	1-მოსწავლეები შეძლებენ  მდინარის ნაწილებისა და მახასიათებლების განსაზღვრას; 2-მოსწავლეები  შეძლებენ დააკავშირონ მდინარის საზრდოობა და რეჟიმი,შეისწავლიან  მდინარის ეროზიას და თვითონ მოსწავლეები გამოიანგარიშებენ მდინარის ხარჯს. 3-მოსწავლეები  შეძლებენ პრაქტიკულ მაგალითებზე დაყრდნობით მათემატიკის გაკვეთილზე მიღებული ცოდნის გამოყენებას,რაც ხელს შეუწყობს ცოდნის გამთლიანებას და უნარების ერთი სფეროდან მეორეში  გადატანას-ტრანსფერს.
ეროვნული სასწავლო გეგმით განსაზღვრული მისაღწევი შედეგი/ინდიკატორები	ეროვნული სასწავლო გეგმის სტანდარტი: 1-გეო.VII.2. მოსწავლეს შეუძლია სხვადასხვა თვალსაჩინოების კითხვა გეოგრაფიული ინფორმაციის მოსაპოვებლად. შედეგითვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: ·      ფოტოების, ცხრილების, გრაფიკების და რუკების გამოყენებით ახდენსგეოგრაფიული ინფორმაციის ინტერპრეტაციას; ·      ლეგენდის გამოყენებით გადააქვს ინფორმაცია კონტურულ რუკებზე და სხვა დამხმარე თვალსაჩინოებებზე; ·      თვალსაჩინოებაზე მოცემულერთი ტიპის გეოგრაფიულ ინფორმაციას გამოხატავს სხვა სახით ; 2-გეო.VII.8. მოსწავლეს შეუძლია მსჯელობა ჰიდროსფეროს შესახებ. შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე: ·         აღწერს  წყლის მცირე და დიდ წრებრუნვას. ·      ასახელებს მდინარის ნაწილებს, აკავშირებს მდინარის საზრდოობას და რეჟიმს; 3-მათ. VII.3. მოსწავლეს შეუძლია რაციონალურ რიცხვებზე მოქმედებათა შედეგის შეფასება გამოთვლებთან დაკავშირებული ამოცანის ამოხსნისას იყენებს ზეპირი ანგარიშის ხერხებს და მოქმედებათა შედეგის შეფასებას; ·         ამრგვალებს რაციონალურ რიცხვებს მითითებული სიზუსტით; მიახლოებით პოულობს (სიზუსტის მითითების გარეშე) არითმეტიკული გამოსახულების მნიშვნელობას; 4-მათ. VII.10. მოსწავლეს შეუძლია გეომეტრიული ობიექტების წარმოდგენა ამოცანის კონტექსტის შესაბამისად: ·         აგებს დასმული ამოცანის შესაბამის ნახაზს და ადეკვატურად იყენებს ასოით აღნიშვნებს;
საჭირო წინარე ცოდნა და უნარი	გეოგრაფია-ზოგადი ცოდნა მდინარის შესახებ;იმსჯელოს და დაასაბუთოს საკუთარი მოსაზრება; მათემატიკა-იციან ფართობის გამოთვლა,სიჩქარე,სიგრძის ერთეულები.
გამომუშავებული უნარ-ჩვევები	ინფორმაციის მოძიებისა და ინტერპრეტაციის უნარი; კლასიფიცირების უნარი; მიზეზ-შედეგობრივი კავშირების დადგენის უნარი; ანალიზისა და დასკვნების გაკეთების უნარი.
სასწავლო მასალები და რესურსები	სახელმძღვანელო,ნახევარსფეროების რუკა,სასკოლო ატლასი,ბარათები მდინარეთა სახელებით,ბარათები კონტინენტებისა და ოკეანეების სახელებით,კონტურული რუკა,ფანქარი,ფლიფჩარტი,მარკერები,გამოსაძახებელი ჯოხები მოსწავლეთა სახელებით,ფერადი სტიკერები,პროექტორი,კომპიუტერი.
კლასის ორგანიზება	ინდივიდუალური ,ჯგუფური;
შეფასება	განმსაზღვრელი;   განმავითარებელი;თვითშეფასების კითხვარი
აქტივობა და დრო	აქტივობა 1: აქტივობის მიზანი:წინა გაკვეთილზე მიღებული ცოდნის შემოწმება  და განმტკიცება,თუ რამდენად გაიგეს მოსწავლეებმა წინა მასალა;ორგანიზაციის ფორმა:მთელი კლასი. საშინაო დავალების შემოწმება-(მოსწავლე კითხულობს დავალებას: ა-რა დანიშნულება აქვს წყალს ბუნებაში; ბ-რომელ დარგებში გამოიყენება წყალი დიდი რაოდენობით; გ-დაადგინეთ რა დადებითი და უარყოფითი შედეგები მოსდევს წყალსაცავების შექმნას; დ-აღწერეთ წყლის დიდი და მცირე წრებრუნვის წრე; მასწავლებელი უსმენს და საჭიროების შემთხვევაში ერთვება)-3 წუთი; აქტივობა: 2 აქტივობის მიზანი: წინა გაკვეთილზე მიღებული ცოდნის გახსენება და განმტკიცება;ორგანიზაციის ფორმა:მთელი კლასი. ვიდეოს ჩვენება-მასწავლებელი უჩვენებს ვიდეოს- წყლის წრებრუნვასთან დაკავშირებით,მოსწავლეები უყურებენ ვიდეოს;-2 წუთი აქტივობა 3 ასოციაციური რუკის შედგენა-2 წუთი აქტივობის მიზანი: მოსწავლეთა წინარე ცოდნის გააქტიურება,მათი ინდივიდუალური საჭიროებების შესახებ ინფორმაციის მიღება,მოსწავლეთა  კონცენტრირება სწავლაზე,სწავლისთვის ეფექტური გარემოს შექმნა);ორგანიზაციის ფორმა:მთელი კლასი. აქტივობის აღწერა: მოსწავლეებს გავაცნობ გაკვეთილის თემის სათაურს: „ მდინარე:   მასწავლებელი წერს დაფაზე „მდინარე“ და სთხოვს მოსწავლეებს გაიხსენონ მდინარესთან დაკავშირებული  ყველა ტერმინი; აქტივობა 4  (5წუთი-მინი ლექცი“ Pover-Point“-ის  სლაიდის ჩვენებით) ორგანიზაციის ფორმა:მთელი კლასი. აქტივობის მიზანი:ახალი მასალის მიწოდება; მასწავლებელი ატარებს მინი ლექციას და მოსწავლეებს გააცნობს ახალ მასალას,კერძოდ მდინარის ისეთ მახასიათებლებს,როგორებიცაა მდინარის ვარდნა,მდინარის რეჟიმი,მდინარის წყლის ხარჯი,ჩამონადენი, დახრილობა,მდინარრ ჭანისწყლის მაგალითზე მოსწავლეებს უჩვენა ეროზიის შედეგი-მდინარე-მდინარის გვერდითმა ეროზიამ გამოიწვია საყანე მიწების საკმაოდ დიდი ნაწილის ჩამოშლა-განადგურება.ყურადღება გაამახვილა მდინარის ხარჯზე. სასწავლო გაჩერება. აქტივობა 5 აქტივობის მიზანი:ინფორმაციის მოპოვება,დახარისხება,გამთლიანება,კვლევის ჩატარება,დიფერენცირებული მიდგომა);ორგანიზაციის ფორმა:ჯგუფური მუშაობა. (15 წუთი-მასწავლებელი რაიმე ყუთში აწყობს წინასწარ მომზადებულ ბარათებს მდინარეთა სახელებით და სთხოვს მოსწავლეებს  ამოარჩიონ ერთ-ერთი.ნახევარსფეროების რუკის გამოყენებით  მოძებნონ თავისი მდინარე და დაადგინონ რომელ კონტინენტზე  მიედინება და რომელი ოკეანის აუზს მიეკუთვნება.ინფორმაციის მოძიების შემდეგ დასხდნენ იმ მაგიდასთან,რომელზედაც მათი მდინარის მდებარეობა-კონტინენტი აწერია,სულ შეიქმნება 5 ჯგუფი.ჯგუფები ცხრილის შესაბამის სვეტში თავის კონტინენტის მდინარეთა სახელებს წერენ. ცხრილის შევსების შემდეგ ხდება ნამუშევრების პრეზენტაცია. თითოეული ჯგუფი ჩამოთვლის თავისი კონტინენტის მდინარეს ,თან რუკაზე აჩვენებს,სხვა ჯგუფის წევრები კი თავიანთ ცხრილში ამატებენ ახალ ინფორმაციას. მსოფლიოს მდინარეები კონტინენტების  და ოკეანეების მიხედვით: კონტინენტი მდინარე ოკეანე ევრაზია აფრიკა ჩრდილოეთ ამერიკა სამხრეთ ამერიკა ავსტრალია ურთიერთშეფასება-2 წუთი აქტივობა 6-  აქტივობის მიზანი:მდინარის მახასიათებლის გამოანგარიშება;ორგანიზაციის ფორმა ინდივიდუალური. 10 წუთი მასწავლებელი სთხოვს მოსწავლეებს იმუშაონ ინდივიდუალურად მოსწავლეებს ეძლევათ შემდეგი  დავალება კლასში შესასრულებლად:მათ უნდა გამოიანგარიშონ მდინარე ჭანისწყლის ხარჯი, ამისათვის საჭიროა განიკვეთის ფართობის და  სიჩქარის პოვნა,რადგან მათი ნამრავლით მიიღება მდინარის ხარჯი.  განიკვეთის ფართობის საპოვნელად უნდა იცოდნენ მდინარის სიღრმე და სიგანე.მოსწავლეებმა მასწავლებლის დახმარებით წინასწარ გაზომეს მდინარეს სიღრმე და სიგანე .ჯოხის გამოყენებით დაფიქსირდა მდინარის სიღრმე ,რაც გაიზომა მანძილის საზომი რულეტით:მონაცემები ასე გამოიყურებოდა: სიგანე მდინარის-32 მეტრი; სიღრმე მდინარის-1 მეტრი; მასწავლებელი აწვდის მონაცემებს ტრაპეციის ფართობის ფორმულას : s=h*(a+b)/2 ტრაპეციის ფართობი ტოლია სიმაღლე გამრავლებული ფუძეების ჯამის ნახევრზე. მოსწავლეები ანგარიშობენ მდინარის განიკვეთის ფართობს იმ ადგილზე ,სადაც ტარდება გაზომვები:  1*(32+16)/2=24 მეტრ კვადრატი. ცნობილია რომ,რომ ყველა მდინარე,როგორც წესი ღრმავდება. მიახლოებითი გამოთვლებისთვის შეიძლება ჩავთვალოთ,რომ მოცემული სიღრმე მთელი მდინარის სიგრძეზე აღარ არის,არამედ მხოლოდ მის ნახევარზე,ამგვარად მდინარის ცოცხალ კვეთს  ტრაპეციის ფორმა აქვს .გამოსათვლელი ფორმულაც აქიდან გამომდინარე არის.ამრიგად სწორედ 24 მეტრ კვადრატი   რაოდენობის წყალი გაედინება  მდინარეში ყოველ წამში,თუ მისი სიჩქარე იქნებოდა  1 მ/წმ. ვიპოვოთ სიჩქარე მოცემული მონაცემებიდან გამომდინარე.მდინარე ჭანისყალზე  გაზომვებიდან გამომდინარე ბოთლმა 12 მეტრი გაიარა 32 წამში. მოსწავლეები გამოიანგარიშებენ მდინარე ჭანისწყლის სიჩქარეს.(მდინარის სიჩქარის გასაზომადმოსწავლეებმა მონიშნეს გარკვეული მანძილი იმ ადგილზე ,სადაც გაზომეს მდინარის განიკვეთის ფართობი.მონიშნული ადგილის დასაწყისში ერთმა მოსწავლემ მდინარეში ჩააგდო ცარიელი ბოთლი ,ხოლო მეორე მოსწავლემ ,რომელიც იდგა მონიშნული ადგილის ბოლოს დააფიქსირა ჩაგდების დრო,ხოლო მეორე მოსწავლემ ბოთლის მისვლის დრო მონიშნული ადგილის ბოლოსთან.) V(სიჩქარე)=S(განვლილი მანძილი)/T(დრო) სიჩქარე=12მ/32მ.წმ=0,4მ/წმ  24 მ .კვ გაედინება ყოველ ერთ წამში,ჩვენი ჭანისწყლის სიჩქარეა 0,4 მ/წმ 24მ.კვ*0,4მ/წმ=9,6მეტრ კუბი მაშასადამე მდინარე ჭანისწყლის წყლის ხარჯი ყოველ წამში 9,6 მეტრ კუბის ტოლია.პასუხები ფიქსირდება ფლიფჩარტზე. აქტივობა 7- აქტივობის მიზანი:ახალი მასალის გაგების შემოწმება: კონტურული რუკიდან მდინარის ამოცნობა სახალისო ფორმით „Pover-Point“-ის  სლაიდის ჩვენებით-2წუთი;ორგანიზაციის ფორმა ინდივიდუალური. აქტივობა 8-საშინაო დავალების მიცემა-2წუთი მდინარის დასახელება 1-რომელ კონტინენტზე მიედინება? 2-სათავის მდებარეობა და კოორდინატი; 3-დინების მიმართულება; 4-მდინარის სიგრძე; 5-მდინარის რეჟიმი; 6-სად ჩაედინება; 7-შესართავის გეოგრაფიული კოორდინეტები; 8-რომელი ქვეყნის ტერიტორიაზე გაედინება? აქტივობა 9.   გასასვლელი ბილეთი   (2წთ);ორგანიზაციის ფორმა:ინდივიდუალური.  აქტივობის მიზანი:  დამეხმარება ,როგორც მიღწეული შედეგების  შეფასებაში,ასევე მოსწავლეთა  საჭიროებების დადგენაში,რომელსაც შემდეგი გაკვეთილის დაგეგმვისას გავითვალისწინებ.   ასევე , მოსწავლეებსაც დაეხმარება თვითშეფასებაში.   აქტივობის აღწერა: მოსწავლეებს ინდივიდუალურად ვურიგებ  გასასვლელ ბილეთებს შემდეგი კითხვარით:

გასასვლელი ბილეთების   ინსტრუქცია:

1.       პირველ გრაფაში წერ შენს სახელს

2.      კითხულობ გაკვეთილის მიზანს

3.      რამოდენიმე სიტყვით პასუხობ  გრაფებში მოცემულ   შეკითხვებს

4.      ბოლო კითხვაზე  X-ით მონიშნავ იმ სმაილს  რომელიც შეესაბამება შენს პასუხს

ა.დარწმუნებული ვარ

ბ.ეჭვი მეპარება

გ.ამ საკითხთან დაკავშირებით ჩემი ცოდნა ძალიან მწირია

მოსწავლის სახელი გვარი ----------------------------------------------------------------------------------

რა გავიგე ამ გაკვეთილზე ისეთი,რაც აქამდე ჩემთვის უცნობი იყო?
რაზე მინდა მეტი გავიგო შემდეგისთვის?
ძირითადი ტერმინები ამ გაკვეთილიდან  :
რამდენად  დარწმუნებული    ვარ  ჩემს ცოდნაში    ამ გაკვეთილზე განხილულ საკითთხთან დაკავშირებით? ბოლო კითხვაზე  X-ით მონიშნავ იმ სმაილს  რომელიც შეესაბამება შენს პასუხს ა.დარწმუნებული ვარ ბ.ეჭვი მეპარება გ.ამ საკითხთან დაკავშირებით ჩემი ცოდნა ძალიან მწირია

შეფასება:

ურთიერთსეფასება ჯგუფური მუშაობისას 

	ცუდად	საშუალოდ	კარგად	ძალიან კარგად
პირველი ჯგუფი
მეორე ჯგუფი
მესამე ჯგუფი
მეოთხე ჯგუფი
მეხუთე ჯგუფი

ჯგუფში მუშაობის შეფასების რუბრიკა მასწავლებლისათვის

(დაკვირვებისა და კომენტარებისათვის)

ჯგუფები	მოსწავლეები (სახელი, გვარი)	კომენტარები ჯგუფის მუშაობის პროცესში
I-ჯგუფი
II-ჯგუფი
III-ჯგუფი
IV-ჯგუფი
V-ჯგუფი

კრიტერიუმები	1-2	3-4	5-6	7-8	9-10
მოსწავლეს შეუძლია სხვადასხვა თვალსაჩინოების კითხვა გეოგრაფიული ინფორმაციის მოსაპოვებლად.	მოსწავლეს არ  შეუძლია სხვადასხვა თვალსაჩინოების კითხვა გეოგრაფიული ინფორმაციის მოსაპოვებლად.	მოსწავლე ცდილობს  სხვადასხვა თვალსაჩინოების კითხვას გეოგრაფიული ინფორმაციის მოსაპოვებლად.	მოსწავლეს შეუძლია სხვადასხვა თვალსაჩინოების კითხვა გეოგრაფიული ინფორმაციის მოსაპოვებლად,მაგრამ რეალიზება არასწორია.	მოსწავლეს შეუძლია სხვადასხვა თვალსაჩინოების კითხვა გეოგრაფიული ინფორმაციის მოსაპოვებლად,მაგრამ ვერ იყენებს ადექვატურად.	მოსწავლეს შეუძლია სხვადასხვა თვალსაჩინოების კითხვა გეოგრაფიული ინფორმაციის მოსაპოვებლად.იყენებს ადექვატურად მოყავს მაგალითები.
მოსწავლეს შეუძლია მსჯელობა ჰიდროსფეროს შესახებ.	მოსწავლეს არ შეუძლია მსჯელობა ჰიდროსფეროს შესახებ.	მოსწავლე ცდილობს   იმსჯელოს ჰიდროსფეროს შესახებ.	მოსწავლეს შეუძლია მსჯელობა ჰიდროსფეროს შესახებ,მაგრამ ზედაპირულია,რეალიზება არასწორია.	მოსწავლეს შეუძლია მსჯელობა ჰიდროსფეროს შესახებ. მაგრამ ვერ იყენებს ადექვატურად.	მოსწავლეს შეუძლია მსჯელობა ჰიდროსფეროს შესახებ.იყენებს ადექვატურად,მოყავს მაგალითები.
მოსწავლეს შეუძლია რაციონალურ რიცხვებზე მოქმედებათა შედეგის შეფასება	მოსწავლეს არ შეუძლია რაციონალურ რიცხვებზე მოქმედებათა შედეგის შეფასება	მოსწავლე ცდილობს   რაციონალურ რიცხვებზე მოქმედებათა შედეგის შეფასებას.	მოსწავლეს შეუძლია რაციონალურ რიცხვებზე მოქმედებათა შედეგის შეფასება,მაგრამ ზედაპირულია ,რეალიზება არასწორია.	მოსწავლეს შეუძლია რაციონალურ რიცხვებზე მოქმედებათა შედეგის შეფასება,მაგრამ ვერ იყენებს ადექვატურად.	მოსწავლეს შეუძლია რაციონალურ რიცხვებზე მოქმედებათა შედეგის შეფასება.იყენებს ადექვატურად,მოყავს მაგალითები.
მოსწავლეს შეუძლია გეომეტრიული ობიექტების წარმოდგენა ამოცანის კონტექსტის შესაბამისად:	მოსწავლეს არ შეუძლია გეომეტრიული ობიექტების წარმოდგენა ამოცანის კონტექსტის შესაბამისად:	მოსწავლე ცდილობს გეომეტრიული ობიექტების წარმოდგენას ამოცანის კონტექსტის შესაბამისად:	მოსწავლეს შეუძლია გეომეტრიული ობიექტების წარმოდგენა ამოცანის კონტექსტის შესაბამისად,მაგრამ ზედაპირულია,რეალიზება არასწორია.	მოსწავლეს შეუძლია გეომეტრიული ობიექტების წარმოდგენა ამოცანის კონტექსტის შესაბამისად:მაგრამ ვერ იყენებს ადექვატურად.	მოსწავლეს შეუძლია გეომეტრიული ობიექტების წარმოდგენა ამოცანის კონტექსტის შესაბამისად,მოყავს მაგალითები.